RemLake - Innowacyjna metoda czyszczenia i pielęgnacji naturalnych i sztucznych zbiorników wodych. Masz problem z zieloną wodą? Szukasz sposobu na glony w stawie? Przeczytaj ten artykuł!

Eutrofizacja jest jednym z ważniejszych problemów współczesnej ochrony środowiska. Proces ten polega na wzmożonym wzroście mikroorganizmów wodnych, który powodowany jest tak zwanym efektem przeżyźnienia lokalnego środowiska. Zjawisko tego rodzaju może występować w sposób naturalny, np. po sezonowej zmianie temperatury, kiedy składniki pokarmowe zgromadzone na dnie zbiornika wodnego mieszają się z warstwami powierzchniowymi. Zaznaczyć należy jednak, że naturalne procesy eutrofizacji są zazwyczaj ograniczone w czasie i nie mają dużego wpływu na lokalny ekosystem. Sytuacja ta zmienia się znacząco, gdy pochodzenie nadmiernych ilości składników odżywczych jest związane z działalnością człowieka. Przykłady naturalnych zbiorników wodnych, borykających się z problemem jakości wody oraz eutrofizacji, znaleźć można niemal w każdym regionie Polski, czego przykładem mogą być zdjęcia ryc. 1. [Rönnberg i Bonsdorff 2004, Reissmann et al. 2009].

Substancje biorące udział w powstawaniu efektu eutrofizacji to zarówno makro- (azot N, fosfor P, potas K i węgiel C), jak i mikroelementy (bor B, mangan Mn, żelazo Fe itp.). Pierwiastki te są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju większości organizmów żywych. Dlatego też ich obecność w ekosystemie jest ważna. Jeżeli jednak stężenie wymienionych składników ulega niekontrolowanemu wzrostowi do poziomu znacznie przekraczającego lokalne zapotrzebowanie środowiskowe, może dojść do zaburzenia homeostazy ekosystemu. Dokładny mechanizm procesu eutrofizacji został szeroko opisany w literaturze naukowej, dlatego też poniższy opis skupi się jedynie na najważniejszych zagadnieniach z zakresu omawianej tematyki [Glibert i in. 2005].

 Ryc. 1. Małe ekosystemy wodne w Polsce

Proces eutrofizacji w pierwszym etapie, polega na szybkim i niekontrolowanym wzroście mikro i makroorganizmów wodnych, głównie glonów zdolnych do fotosyntezy. Skutkiem takiego zjawiska jest zmętnienie i zmiana zabarwienia wody, co z kolei hamuje przedostawanie się światła do głębszych warstw zbiornika wodnego. W dalszym etapie, wspomniany powyżej wzrost masy i liczebności glonów prowadzi do lokalnego wyczerpania składników pokarmowych. Punktowe wyjałowienie środowiska połączone z brakiem dostępności światła staje się przyczyną zwiększenia intensywności obumierania komórek trafiających w postaci biomasy na dno zbiornika. Wskazane zjawisko jest inicjatorem ostatniego etapu eutrofizacji. Nagromadzenie w obrębie warstw dennych dużych ilości martwych części roślin, glonów i innych organizmów żywych, połączone z niedoborem tlenu oraz brakiem dostępności światła, stwarza idealne warunki do promocji rozwoju bakterii gnilnych. Organizmy o takim charakterze, poprzez beztlenowe reakcje biodegradacji, odpowiadają za powstanie nieprzyjemnego zapachu. Są one również przyczyną emisji toksyn oraz zmiany odczynu wody. Konsekwencją omówionego powyżej zjawiska eutrofizacji są następujące efekty [Murphy et al. 2000, Yang i in. 2008]:

• Zaburzenie równowagi łańcucha pokarmowego w lokalnym ekosystemie,
• Zmiana fizycznych i chemicznych parametrów wody,
• Synteza toksyn
• Zmętnienie wody oraz wystąpienie zielonego zabarwienia
• Emisja nieprzyjemnego zapachu
• Intensyfikacja procesów współzawodnictwa o przestrzeń życiową w ekosystemie
• Wypłycanie dna zbiornika wodnego

Wymienione powyżej zjawiska są powszechnie uważane za źródło bardzo ważnych problemów ekologicznych, ekonomicznych, a nawet społecznych. Aspekty takie jak mętność wody, zielone zabarwienie zbiornika, toksyczność wody czy nieprzyjemny zapach bardzo mocno wpływają nie tylko na stan środowiska oraz bioróżnorodność, ale także na turystykę czy przemysł powiązany z rybołówstwem. Bardzo często obiekty, na których występują zakwity wyłączane są z eksploatacji i znacząco ograniczają możliwości zarówno zarobkowe jak i rekreacyjne społeczeństwa. Dlatego też. Mając na uwadze wskazane w niniejszym opracowaniu problemy, istotne jest, aby podejmować szeroko zakrojone działania, których celem nadrzędnym powinno być zapobieganie oraz ograniczanie negatywnych następstw efektu eutrofizacji zbiorników wodnych [Kubiak & Tórz 2005, Yang i in. 2009].

LITERATURA:

• Rönnberg, C., & Bonsdorff, E. (2004). Baltic Sea eutrophication: area-specific ecological consequences. Hydrobiologia, 514(1), 227-241,
• Reissmann, J. H., Burchard, H., Feistel, R., Hagen, E., Lass, H. U., Mohrholz, V., ... & Wieczorek, G. (2009). Vertical mixing in the Baltic Sea and consequences for eutrophication–A review. Progress in Oceanography, 82(1), 47-80.
• Murphy, A. E., Sageman, B. B., & Hollander, D. J. (2000). Eutrophication by decoupling of the marine biogeochemical cycles of C, N, and P: A mechanism for the Late Devonian mass extinction. Geology, 28(5), 427-430.
• Yang, X. E., Wu, X., Hao, H. L., & He, Z. L. (2008). Mechanisms and assessment of water eutrophication. Journal of zhejiang university Science B, 9(3), 197-209.
• Kubiak, J., & Tórz, A. (2005). Eutrofizacja. Podstawowe problemy ochrony wód jeziornych na Pomorzu Zachodnim. Słupskie Prace Biologiczne, 2, 17-36.
• Glibert, P. M., Seitzinger, S., Heil, C. A., Burkholder, J. M., Parrow, M. W., Codispoti, L. A., & Kelly, V. (2005). Eutrophication. Oceanography, 18(2), 198.

1. RemLake – opis produktu

RemLake jest innowacyjnym preparatem przeznaczonym do realizacji zabiegów oczyszczania i pielęgnacji naturalnych i sztucznych zbiorników wodnych. Powstał w efekcie realizacji wieloletnich badań nowej formy użytkowej skały wapiennej Polskiego pochodzenia. Prace nad opracowaniem produktów z linii RemLake, zainicjowane zostały w odpowiedzi na narastający problem eutrofizacji wody. A ich wdrożenie ma na celu realizację szeroko zakrojonych prac skierowanych na poprawę jakości wód powierzchniowych w tym obiektów sztucznych (stawy, oczka wodne) i naturalnych (rzeki, jeziora a nawet morza i oceany). Gama opracowanych produktów, zaprojektowana została z myślą o zaspokojeniu potrzeb zarówno małych, indywidualnych klientów jak i jednostek organizacyjnych, pełniących pieczę nad dużymi zbiornikami wodnymi. Z uwagi na chęć zapewnienia zarówno aktywności prewencyjnej jak i niwelującej negatywne efekty eutrofizacji, produkty Podzielone zostały na 2 podstawowe grupy zastosowań. Pierwsza grupa główna odnosi się do Produktów RemLake i stanowi ona preparaty przeznaczone do stosowania bezpośrednio na połać zbiornika wodnego. Są to aktywne preparaty działające w warunkach ich aplikacji (in situ). Drugą grupą są produkty RemLake Filters – aktywne złoża filtracyjne, kierowane do zastosowań w roli filtrów, barier i złóż czyszczących wodę. Mogą być one stosowane zarówno na punktach zrzutu wody, instalacjach czyszczących wodę lub w roli pasywnych warstw filtracyjnych umieszczanych w obrębie zbiornika wodnego. Przyjęta strategia wdrożeniowa ma na celu dostarczenie gotowych do użycia rozwiązań, których implementacji prowadzić będzie do uzyskania poprawy stanu środowiska sprawi, iż możliwa stanie się rewitalizacja dotychczas słabo eksploatowanych obiektów o wysokim potencjale użytkowym.

RemLake jest profesjonalnym preparatem do oczyszczania i pielęgnacji zbiorników wodnych. Zawiera wyselekcjonowaną frakcję naturalnych minerałów, zapewniającą wysoką efektywność we wiązaniu związków fosforu i azotu. Aktywność ta w połączeniu z doskonałymi właściwościami sorpcyjnymi, pozwala na znaczące ograniczenie wzrostu i rozwoju niekorzystnych organizmów wodnych takich jak glony, sinice czy bakterie gnilne. W rezultacie zbiornik poddany oddziaływaniu preparatu dłużej utrzymuje dobrą jakość wody, nie zakwita i może być bezpiecznie użytkowany przez cały sezon. Szerszy opis aktywności produktu zawarty został w następnej sekcji niniejszego opracowania.

2. Aktywność RemLake

Produkty z linii RemLake oraz RemLake Filters składają się z mieszanki naturalnych skał, bogatych w związki wapnia i krzemu. Unikatowa kombinacja tych substancji sprawia, iż możliwe staje się równoczesne wiązanie obecnych w wodzie związków azotu (N) i fosforu (P) oraz magazynowanie ich w obrębie przestrzennej struktury form krzemianowych. Mechanizm wskazanego procesu przebiega 3 etapowo. W pierwszej kolejności podczas kontaktu produktu z wodą, uwolnieniu ulegają wolne cząstki bogate w wapń. Następnie cząstki te łączą się z obecnymi w wodzie związkami fosforu, tworząc większe aglomeraty. W 2 etapie powstałe aglomeraty, wraz z innymi mikrocząsteczkami obecnymi w środowisku, ulegają sorpcji na przestrzennych strukturach krzemianowych. Tym samym wiązane są również związki azotu. W ostatnim etapie, powstałe w wyniku wskazanych powyżej zjawisk, ciężkie cząstki, pod wpływem naturalnego zjawiska sedymentacji opadają na dno zbiornika wodnego, gdzie zostają zmagazynowane. W praktyce, pozwala to na zapewnienie efektywnego wiązania wskazanych związków na poziomie do 86% N oraz 87% P.

Zmniejszenie zawartości wolnych pierwiastków biogennych w zbiorniku wodnym oraz ich immobilizacja w obrębie aplikowanego preparatu, przyczynia się do ograniczenia wzrostu niepożądanych organizmów wodnych takich jak glony, sinice czy bakterie gnilne. Skutkiem tego zjawiska jest znaczące zahamowanie procesów odpowiedzialnych za tzw. zakwitanie wody. Jednocześnie, stosowanie produktu RemLake, poprzez regulację pH oraz dostarczanie wapnia, magnezu, żelaza i glinu w zbalansowanych ilościach, zapewnia właściwą optymalizację warunków środowiskowych w ekosystemie wodnym. Prowadzi to do stymulacji wzrostu i rozwoju pozytywnych organizmów takich jak zooplankton, w skład którego wchodzą między innymi organizmy wskaźnikowe takie jak rozwielitki.  Bezpośrednim efektem opisanych powyżej aktywności jest intensyfikacja naturalnych procesów odpowiedzialnych za samooczyszczanie wody.

Efektami stosowania preparatu RemLake są:

• Ograniczenie wzrostu glonów w wodzie
• Zahamowanie procesów odpowiedzialnych za powstawanie zjawisk zakwitania wody
• Regulację pH w zbiorniku wodnym
• Zapewnienie przestrzeni życiowej dla pozytywnych mikroorganizmów wodnych
• Regulację struktury dna zbiornika

W ujęciu utylitarnym opisane powyżej aktywności mają ogromne znaczenie. Brak zakwitów na zbiorniku wodnym w trakcie sezonu wiosenno-letniego znacząco podnosi walor turystyczny i rekreacyjny takiego obiektu. Staje się on bezpieczny dla społeczeństwa (brak toksycznych zakwitów), jest znacząco bardzie przyjemny w odbiorze (nie generuje nieprzyjemnych zapachów) oraz zapewnia doskonałe warunki dla prawidłowego funkcjonowania środowiska.